Vanaf 1902 mag de kerkelijke gemeente van Lopikerkapel zich verheugen in het bezit van een kerkorgel. Het heeft overigens nog heel wat voeten in de aarde gehad, voordat er een orgel kwam. Reeds in 1884 werd er al druk gecorrespondeerd tussen kerkeraad en kerkvoogdij. Het ging toen over een orgel, dat enkele gemeenteleden wilden schenken. Maar de kerkvoogdij besloot niet op dit aanbod in te gaan. Zij vreesde dat de kosten van onderhoud en het salaris van de organist teveel zouden oplopen; de begroting liet daar geen ruimte toe. Een groot gedeelte van de gemeente was het met dit besluit niet eens. Er werd zelfs een handtekeningenactie tegen gevoerd.
Maar in 1902 kwam dan toch het eerste orgel in de kerk. Over dit orgel zijn maar weinig gegevens bekend. Uit oude stukken is op te maken, dat het een tweeklaviers-orgel moet zijn geweest met een pedaal. Op de oude interieurfoto op de volgende pagina, is het orgelfront nog te zien. Vermoedelijk was het binnenwerk van het orgel reeds eerder gebruikt, gezien de prijs van f. 525,- en het feit dat dit orgel na 12 jaar al aan vervanging toe was. Op zondag 9 maart werd het orgel in gebruik genomen. Op woensdag 19 maart verscheen er een bericht in de "Schoonhovensche Courant", waarin verslag gedaan werd van de inwijding van het orgel: "Lopikerkapel, 13 maart. Zondag 9 maart was voor de Hervormde Gemeente alhier een vreugdedag. Toen de predikant na het bedanken voor een beroep, van de gemeente een orgel ten geschenke ontving, werd het gemis van een kerkorgel nog sterker gevoeld dan voorheen. Op voorstel van de predikant werd nu een derde collecte ingevoerd en door milde bijdragen der gemeenteleden en van enkele belangstellenden was binnen korte tijd de ver-eischte som bijeen, zodat tot het koopen van een orgel werd overgegaan. Het werd Zondag 9 maart ingewijd en voldeed uitnemend. Ds. Kleywegt sprak naar aanleiding van l Sam. XIX:9b en Wa over de macht der muziek tegenover het ruw geweld, voor een talrijk en aandachtig gehoor. Het kerkgebouw was meer dan vol. De tekening en vervaardiging van het front geschiedden door een lid der gemeente. Het orgel was geleverd door den Heer P. Blad te Utrecht". Het nieuwe orgel heeft de predikant toch niet lang aan Lopikerkapel kunnen binden, want in hetzelfde jaar vertrok ds. Kleywegt naar Woudenberg.
Nu er een orgel was konden er ook richtlijnen opgesteld worden voor de orgelbespeling. Dat gebeurde op 10 juni 1903 in een: "Instructie voor den organist der Ned. Herv. Kerk te Lopikerkapel". Enkele gegevens daaruit: als bezoldiging ontving de organist de somma van f. 60,- per jaar, maar dan moest hij wel voor eigen rekening zorgen voor een orgeltrapper.

Voor elke bijzondere dienst (bijv. huwelijk) zou hij de somma van f. 3,- ontvangen. Natuurlijk moest hij het orgel ook vóór en na de dienst bespelen, en de klavieren met een kleed bedekken "om het zooveel mogelijk voor het stof te bewaren". De instructie is ter goedkeuring ondertekend door de toenmalige organist van de gemeente, dhr. B. Oskam.
Na enkele jaren bleek dit orgel toch niet te voldoen. Er werden financiële acties gevoerd, er gingen intekenlijsten rond, en op 14 juli 1914 kon dan de opdracht worden verstrekt aan de firma Standaart uit Rotterdam om een geheel nieuw orgel te bouwen. Dit orgel kreeg een nieuwe kas en een nieuw front en werd geplaatst in het koor van de kerk boven de preekstoel, waar ook het oude orgel stond. Pas in 1950, bij de grote restauratie van de kerk, werd het orgel naar de overzijde verplaatst: in het schip boven de wandborden, waar het nu nog steeds staat. De aanneemsom van dit orgel bedroeg f. 2.425,-.
Het oude orgel werd verkocht aan een Evangelisatie in Hoogezand-Sappermeer voor een bedrag van f. 100,-. Het "Standaart"-orgel had één klavier en een zelfstandig pedaal.
De dispositie van het orgel was als volgt:

Klavier:

Pedaal:



Subbas
Koppel:
Pedaal aan Manuaal
Bourdon 16 voet
Prestant 8 "
Holpyp 8
Voix Geleste 8
Aeoline 8
Melofoon 4
Flute Dolce 4
Woudfluit 2
Flute Harmonique 8
Trompet Harmonique 8 " Bas
Trompet Harmonique 8 " Discant
Tremulant

Op 16 februari werd dit orgel in gebruik genomen. Een citaat uit het blad "Het Orgel" van 1915: "Lopikerkapel (Ned. Herv. Kerk).
Den 16den februari j.l. is het nieuwe orgel der Ned. Herv. Kerk te Lopikerkapel plechtig in gebruik genomen. Voor een zeer belangstellende schare, die het kerkgebouw geheel bezette, hield ds. Ruys een toespraak naar aanleiding van Openb. 15:2b en 3a, en gaf vervolgens een overzicht van de geschiedenis van den orgelbouw. Het instrument, dat werd bespeeld door den heer J.C. de Lange, organist van de Buurkerk te Utrecht, is vervaardigd door den heer A. Standaart te Rotterdam, en heeft reeds terstond een voortreffelijken indruk gemaakt". De organist speelde tijdens deze ingebruikname o.m.: "Priere de Notre Dame" van
 Boëllman, "Adagio uit de Ie en Allegro" uit de 2e sonate van Mendelssohn, "Halleluja" van Handel en "Grand Choer" van Guillmant.

"In voor en naspelen", aldus lezen we in de "Stichtse Courant" "en bij de concertstukken, door de organist verdienstelijk uitgevoerd, bleek dat ook dit orgel zijn maker prijst. De capaciteiten zijn alleszins te roemen, het klankeffect is meer dan voldoende van kracht, terwijl de zachte registers genoeg keuze laten om de verschillende gevoelsuitingen der componisten weer te geven. Het geluid is liefelijk, mollig en rond, nooit schreeuwend en nobel van gehalte. De bediening van de verschillende registers onberispelijk, de aanslag licht en gelijkmatig". In het blad "De Harp" van l maart werd ook aandacht gegeven aan de inwijding. Daar lezen we het volgende: "Voor dat het hier tot bouwen kwam is er eenige tijd strijd geweest over de keuze van het systeem voor het nieuwe orgel. Ten slotte heeft het pneumatische systeem de meeste aanhangers verworven. Wij verwachten dat in de toekomst zal blijken, dat met recht aan dit systeem de voorkeur is gegeven. Ook hier zal, naar we vertrouwen, worden bevestigd, dat met een orgel in een fabriek van den heer A. Standaart te Rotterdam gebouwd, alle bezwaren zijn overwonnen en het tot in de kleinste bijzonderheden onberispelijk functioneert, zoodat het tot in de verre toekomst ten volle bevredigen zal".
Ruim vijftig jaar is dit orgel in gebruik geweest. Toen waren er zoveel manke-menten aan dat men voor de keus stond: restaureren of nieuwbouw. Restauratie werd serieus overwogen, maar men heeft daarvan afgezien juist vanwege het pneumatische systeem, dat ernstige gebreken vertoonde. Besloten werd om opnieuw een orgel te laten bouwen. Deze keer ging de opdracht naar de firma J. de Koff & Zoon te Utrecht. Deze bouwde een nieuw orgel achter het bestaande front van Standaart. Hoewel er maar één klavier bespeelbaar was, werd er toch alreeds een tweede klavier aangebracht, dat eventueel later aangesloten zou kunnen worden. Ook in de orgelkas werd er rekening mee gehouden, dat er nog eens een bovenwerk geplaatst zou kunnen worden. De aanneemsom bedroeg f. 36.200,-. Op 6 april 1968 werd dit orgel in gebruik genomen in een dienst, waarin de toenmalige predikant van de gemeente, ds. Stroeve, voorging.
De dispositie was als volgt:

Klavier:

Pedaal:



Prestant
Roerfluit
Octaaf
Gedekte Fluit
Octaaf
Mixtuur

8 voet 8 " 4 " 4 "
2 " 4 sterk

Subbas 16 voet
Koppel:
Pedaal aan Manuaal
 

In 1987 gingen er, in het kader van het grote project "Kerkelijk Erf", stemmen op om weer eens aandacht te besteden aan het orgel. Er werden allerlei adviezen ingewonnen, en besloten werd om het orgel te herintoneren, zodat het iets minder scherp van klank zou worden en ook om het bestaande boven-klavier aan te sluiten zoals oorspronkelijk de bedoeling was. In 1990 werd de opdracht verstrekt aan de firma Hendriksen & Reits-ma uit Nunspeet die deze opdracht aannam voor een bedrag van f. 97.600,-. Te-vens werd besloten om de orgelkas een nieuwe kleur te geven. Voordien was het orgel in een groene kleur geschilderd, waardoor het wegviel tegen de donkere
lambrizering van de kerk. Het orgel heeft nu een witte kleur, waardoor het beter uitkomt in het interieur. Ook werden de frontpijpen en delen van de orgelkas van bladgoud voorzien. Adviseur bij deze uitbreiding was dhr. Klaas Bolt, organist van de Grote of St. Bavokerk te Haarlem, en na diens overlijden in 1990, dr. Hans van Nieuwkoop, organist van de Grote of St. Laurenskerk te Alkmaar.
 

Tenslotte vermelden we hier nog de dispositie van het huidige orgel:

Hoofdwerk:

Bovenwerk:
 

Presant 8 voet Viola 8 voet
Roerfluit 8 " Holpijp 8 ii
Octaaf 4 " Fluit * 4 n
Quint 3 " Quintfluit 3 n
Octaaf 2 " Woudfluit 2 n
Mixtuur 4 sterk Terts 1 3/5 n
Cornet 4 " Dulciaan 8 n
Tremulant

*(van het vorige onderklavier).
Pedaal:
16 voet 8 "
Subbas Gedekt *
*(transmissie, d.w.z. afgeleid van de Subbas 16 voet)
Koppels:
Hoofdwerk aan Bovenwerk Pedaal aan Hoofdwerk Pedaal aan Bovenwerk

terug